Matti Gortemaker & Lucienne Longayroux: "Prijzenpoes is een koosnaampje"

Matti begon in 2014, als vrijwilliger in het team Ceremonies, ze was toen 27 jaar: “Ik ben er in 2018 een jaar tussenuit geweest i.v.m. een zwangerschap. Ik was in verwachting van mijn zoontje die nu twee jaar is. Ik denk nu al, dat hij de hobby van zijn moeder en opa heeft geërfd, want sinds kort begint hij hard te roepen als hij een paard ziet en blijft dat vervolgens ook twee dagen volhouden”. De naam van Matti haar vader is gevallen, Roelof Gortemaker. Hij was de aanstichter van de vrijwilligerswerkzaamheden van zijn dochter Matti: “Ik reed op de Rotterdamsche Manège, waar mijn vader voorzitter was en kwam dus al jong in aanraking met het CHIO. Jarenlang bezocht ik het evenement met mijn vader als toeschouwer en toen ik in 2014 hoorde dat ze een nieuw prijzenmeisje zochten, heb ik me aangemeld. Overigens ben ik ook nu weer zwanger, maar ik ben inmiddels coördinator van het team, dus ondanks dat ik niet meer in mijn mooie jurkjes zou passen, had ik dit jaar wel een rol”.

Lucienne: “Ik ben vrijwilligster sinds 1984, toen was ik 13. Als jeugdlid van de Rotterdamsche Manège werd iedereen gevraagd om iets te doen voor het CHIO Rotterdam en iedereen deed dat. Ik ben begonnen in het promo team, waarmee we flyers uitdeelden op andere grote concoursen. Het CHIO was toen nog in augustus, dat flyeren kon dus mooi in de zomervakantie. Ik heb daarna van alles als vrijwilligster gedaan. Toen Barbara Wilbrink, de toenmalige coördinator van Ceremonies, mij vroeg voor haar team ben ik na vier jaar secretariaat, prijzenmeisje geworden oftewel prijzenpoes. Dit laatste is een koosnaampje van de heren Jacques Schoufour en Daan Dura. Ik heb deze functie vervuld tot en met 2016. Sinds drie jaar zit ik in het Protocol team, waar wij gasten ontvangen op het ereterras. Eigenlijk wilde ik deze functie graag vanaf dit jaar, na de EK's, maar ik werd eerder gevraagd.

Er is wel veel verschil tussen de inhoud van de functie toen ik begon als prijzenpoes en nu. Toen waren er ruim 30 rubrieken en was de voorbereiding groot. Bij iedere rubriek ging je met je mandje de ring in, speldde je het lintje op en overhandigde een zilveren item aan de winnaar met daarin de naam van ons concours gegraveerd. De prijsuitreikingen waren toen aan de overkant van het veld bij een vaste houten tribune met een terras, de zogenaamde 'Engelenbak', waar de personen zaten, die de prijzen uitreikten. Nu worden de rozetten buiten de ring al aan de hoofdstellen bevestigd door de ringmeester. Eigenlijk is het nu alleen nog een korte ceremonie met de sponsor en een bestuurslid. Met rode loper nu, dat wel. Die is gekomen doordat het terrein vaak een modderpoel was als het geregend had en toen Prinses Margriet een keer betrokken was bij zo'n regenachtige prijsuitreiking, werd de rode loper in gebruik genomen. Dat is pas sinds ca. acht jaar”.

Matti bevestigt dit: “Onze rol is naast een goede voorbereiding waarin we zorgen dat alle prijzen, linten en dekens klaar liggen voor de ringmeester, vooral zorgen dat de juiste mensen op het goede moment klaar staan, de rode loper op de juiste plaats ligt. Simpel gezegd moeten we zorgen dat de prijsuitreikingen zo vlot en soepel mogelijk verlopen”.

Lucienne heeft mooie herinneringen aan de vele jaren ceremonies: “Vroeger reden vaak Italiaanse militairen in Rotterdam en die gaven een handkus als ze een prijs gewonnen hadden. We streden dus altijd welk prijzenmeisje hen het lintje mocht geven, want die handkus was voor ons echt het toppunt van hoffelijkheid !

We mochten als prijzenmeisje niet mooier zijn dan de sponsor die de prijs uit mocht reiken, we mochten daarom bijvoorbeeld geen hoed dragen. We hadden vroeger vele jaren achtereen hetzelfde pakje aan. Ik moest dus voor het CHIO altijd op dieet.

Naast de Engelenbak was de jurytoren, daaronder was een ruimte waar wij zaten. Het was daar vaak koud en nat. Een jaar was er een shownummer met Romeinse wagens en gladiatoren en burgemeester Bram Peper en havenbaron Wim Pesselsen moesten ook in zo’n kar. Ik bood de heer Pesselse mijn knalgroene regenjas aan, de jas kon niet dicht, dus raadde ik hem aan om de jas achterstevoren te dragen, omdat de modder aan de voorkant opspatte. Later in het strodorp kreeg ik een glas champagne, omdat zijn pak dankzij mijn regenjas schoon was gebleven!

Wie de Grote Prijs van het CHIO Rotterdam wint, ontvangt de wisselbokaal waarin zijn/haar naam gegraveerd wordt. In 1985 was dat Philip Heffer met het paard Viewpoint. Echter op de wisselschaal werd zijn naam gegraveerd als “Hefner”, dat is de grote baas van het erotische blad Playboy. Dit is nooit gewijzigd en de betreffende schaal is nog steeds te bewonderen in de Grandstand.“

Het interview met Matti en Lucienne wordt telefonisch afgenomen, maar we horen Lucienne nagenieten en we zien haar gezicht voor ons, daar moet een brede glimlach op te zien zijn. Vol enthousiasme deelt ze de ene na de andere waardevolle herinnering.

Matti hoort de verhalen van Lucienne lachend en met enige verbazing aan: “Zulke mooie verhalen heb ik helaas niet voor jullie, het is nu allemaal wat strakker en officiëler denk ik. Wat wel grappig is, is dat we vorig jaar bij de EK's huldigingen hadden die helemaal in het Stroodorp aan de Boulevard plaatsvonden. Die huldiging moest nog voor aanvang van het avondprogramma plaatsvinden en het tijdschema was krap. De sporters werden opgehaald met elektrische golfkarretjes, maar het karretje van het Belgische springteam was niet opgeladen. Een deel van het team en begeleiders mocht dus in het karretje en de rest moest duwen, een hilarisch gezicht was dat. Overigens hadden we tijdens de EK's voor de allereerste keer een man in het team, we gaan met de tijd mee! Alleen hebben we voor de heer ons team nog geen geschikte koosnaam, zoals we prijzenpoes hebben voor de dames.

We vragen de dames naar hun favoriete paard tijdens hun jaren als vrijwilligster. Lucienne noemt er twee, een springpaard en een dressuurpaard: “Ik was altijd verliefd op Jappeloup de Luze van Pierre Durand, een klein zwart paardje dat van elastiek leek en in 1988 op de Olympische Spelen in Seoul goud won. Zijn grote concurrent in die tijd was Milton van John Whitaker en een groter verschil kon er niet zijn tussen deze twee paarden, de één klein en zwart en de ander groot en schimmel. Ook was ik ontroerd door Totilas, ondanks dat ik niet de grootste dressuur fan ben. Totilas heeft mij altijd ontroerd, ik kan het niet uitleggen, hij heeft zoveel charisma. Eerlijk gezegd heb ik ook zitten huilen bij de documentaire van Annette van Trigt”.

Matti heeft eigenlijk geen favoriet paard: “Ik geef de voorkeur aan het springen en ondanks dat de rubriek de laatste jaren niet op het programma staat, is de Six Bars mijn favoriet, dat vind ik zo ongelooflijk gaaf ! Voorkeur voor een bepaald paard heb ik niet, ik ga voor het geheel, vind het schitterend om alle rubrieken te zien en een klein stukje van de organisatie te zijn. De hele sfeer; 's ochtends het eerste kopje koffie met het team, de dag doorspreken, nu ik er zo over praat besef ik hoe erg ik het dit jaar allemaal mis”.

Dit jaar is er in verband met de Corona-crisis geen concours in Rotterdam. Eigenlijk vermoeden we het antwoord al, maar we vragen toch wat de dames hiervan vinden. Matti: “Ik was en ben ongelooflijk teleurgesteld. Toen ik het hoorde en nog steeds. Voor mijn zwangerschap is het wel lekker dat ik rust heb, maar voor de sport en alle vrijwilligers is het een ramp. Iedereen is zo begaan en zo enthousiast. Zoals al eerder gezegd, ben ik dit jaar voor het eerst coördinator van ons team en zou dus de hele voorbereiding meemaken. Voor de eerste keer het CHIO in deze rol, dat is nog mooier! Ik keek uit naar de samenwerking met het team van coördinatoren; ik wilde dit jaar zo ontzettend graag mijn steentje bijdragen, echt heel erg jammer”.

Lucienne: “Ik mis het heel erg, nu al, de voorpret is altijd al zo leuk. We regelen dan pakjes en schoenen, we zorgen ervoor dat de wisselbekers gepoetst klaar staan, de lintjes en bloemen geregeld zijn…… Ik heb wel vaker een jaar meegemaakt zonder CHIO, in 1994 in verband met de Wereldruiterspelen in Den Haag en in 2008 toen ik zwanger was van mijn dochter”.

De volgende vraag aan de dames is of ze nog dromen/wensen hebben in hun rol bij het CHIO. Lucienne: “Ik hoop echt dat er nog heel lang CHIO’s zullen zijn, zeker nu in deze tijd besef ik hoe mooi onze sport en ons evenement is. Het feit dat paarden en mensen al eeuwenlang zo met elkaar verbonden zijn, maakt het zo bijzonder! Ook de stad Rotterdam in combinatie met ons concours vind ik heel mooi, midden in de stad op zo’n klein stukje bos zo’n schitterend evenement!”

Matti: “Ik zou graag wat meer variatie in ons team hebben. We hebben nu dus een man erbij, maar ik zou graag ook een wat jonger iemand in deze rol zien. Dit jaar zou de 20-jarige dochter van Jan Peter Balkenende, Amelie, haar intrede doen, maar ook dit wordt dus helaas een jaar uitgesteld. Ook ben ik voorstander van de para dressuur op het programma. Ik vond het mooi dat we deze discipline tijdens de EK's een podium konden geven en hoop in de toekomst ook weer op rubrieken voor ruiters met een beperking”.

Net als iedereen mogen ook Matti en Lucienne dit gesprek zelf afsluiten. Lucienne heeft steeds zonder enige twijfel en vol enthousiasme antwoord gegeven op onze vragen, maar nu valt ze duidelijk stil of zoals ze het zelf noemt, staat ze even met haar mond vol tanden. Na even denken sluit ze haar verhaal over haar grote passie toch heel passend af: “Ten eerste wil ik graag nog even terugkomen op Barbara Wilbrink, die ik eerder al noemde. Zij zit nu in een verzorgingstehuis, maar zij heeft de positie van prijzenpoes gemaakt tot wat hij is. Verder wil ik graag, misschien overbodig na dit gesprek, maar toch wil ik het gezegd hebben, kwijt, dat het CHIO Rotterdam een onderdeel is van mijn leven. Ik hoop nog veel edities mee te mogen maken. Het is een uniek evenement waarin topsport en mensen van alle rangen en standen samenkomen en genieten van de paardensport. Het CHIO is een feest van herkenning van mensen die ons concours jaar in jaar uit bezoeken en die elkaar soms maar één keer per jaar zien.”

Ook Matti moet even nadenken: “Ik vermaak me eigenlijk prima met thuiswerken en kom deze bijzondere tijd goed door. Maar nu ik zo over het CHIO praat, merk ik toch wel dat ik het heel erg mis. Het is elk jaar een soort gezin, waar we voor een aantal dagen per jaar in terugkomen. Ieder jaar ben ik zo blij om iedereen weer te zien. Ik heb hart voor de stad en hart voor het evenement, ik ben echt Rotterdamse in hart en nieren!

Prijsuitreiking Grote Prijs van Rotterdam 2005 (vlnr Coert Beerman, Lucienne Longayroux, Ivo Opstelten, Luc Smit, Frans Lavooij)

Team ceremonies Longines FEI Europese Kampioenschappen 2019 (vlnr Matti Gortemaker, Carlien van Eijk, Renske Satijn, Juliëtte van Eijk en Bart Verwaard)