Data is het nieuwe goud

Steeds meer gegevens worden verzameld, gemeten en geanalyseerd. Ook in de sportwereld worden allerlei meetinstrumenten gebruikt om met die informatie de prestaties te bevorderen. Internationaal dressuuramazone Eliane van Reesema – Cordia wilde met haar paarden trainen gebaseerd op harde feiten. Ze realiseerde zich twee jaar geleden op de Olympische Spelen dat er nauwelijks paardensporters zijn die gebruik maken van hartslagmeters. En dat terwijl hartslag een belangrijke indicator is voor de gezondheid van paard én ruiter. Zo ontstond het idee voor de Hylofit, een draadloze hartslagmonitor voor berijders en paarden.
Sinds Van Reesema de hartslagmeter gebruikt, nu zo’n twee jaar, zijn haar paarden blessurevrij. En dat was precies de insteek van de amazone: “Ik wilde weten of mijn paarden fit en gezond genoeg zijn om de sport uit te oefenen. Het antwoord daarop was, verrassend genoeg, vaak nee. Meer weten over het dier waar je op zit als atleet, is mijn ogen heel belangrijk.” Van Reesema werkt met de uitslagen van een basistest, die ze op verschillende momenten uitvoert. “Op grond van die gegevens kan ik hem helpen zo goed mogelijk te herstellen, bijvoorbeeld door het geven van extra vitamine E of magnesium. Deze keuze kan ik nu baseren op feiten in plaats van op een gevoel of omdat je dat nou eenmaal altijd zo hebt gedaan.”
HARTSLAGMETER
Het liefst houdt Van Reesema zich alleen maar bezig met paarden. Sinds eind jaren’90 rijdt ze wedstrijden en in 2002 won ze de Belgische Grand Prix in dressuur.“Ik heb eigenlijk niks met software en hardware en ik ben ook helemaal niet technisch.” En dus contacteerde de in Connecticut wonende paardrijdster de Amerikaanse Kate Motley en Laxmi Wordham om het product verder te ontwikkelen. Ook de Nederlander Cees van Beckhoven is nauw betrokken geweest bij het ontwikkelen van het systeem, met name bij de hardware van het product. In het begin probeerden ze zoveel mogelijk informatie te verzamelen, zoals hoeveel procent je naar links of rechts draait met het paard, maar al snel bleek dat eigenlijk alleen de hartslag er écht toe doet. “Ik vergelijk het met een thermometer, je hebt een basistemperatuur en als een uitslag daarvan afwijkt, dan kun je daar conclusies aan verbinden. Zo werkt het met de hartslagmeter ook”, legt Van Reesema uit.
In 2006 verhuisde Eliane vanuit Nederland naar de Verenigde Staten, waar ze wedstrijden bleef rijden en trainde met Ashley Holzer. Het paardenfokbedrijf van haar familie, Jewel Court Stud, haalde ze ook naar Amerika. De hartslagmeter heeft zijn dienst voor Van Reesema’s eigen paarden lang en breed bewezen. Ze ontdekte dat twee dieren hartproblemen hadden. Inmiddels zijn zij met de juiste medicatie weer op de goede weg. Van Reesema meet haar paarden op verschillende momenten. “Tijdens het transport van Amerika naar Europa hebben we ook de hartslag gemeten. We zagen dat de hartslag veel hoger was tijdens het vervoer, de dierenzijn dus behoorlijk gestrest. Van de buitenkant zie je daar niks van, ze staan daar zo rustig. Maar afgaande op de informatie van de meter, blijkt het tegendeel. Door dat inzicht, maak ik nu andere keuzes. Ik geef ze bijvoorbeeld extra voedingssupplementen of ik train ze wat milder de eerste paar dagen na een vlucht.”
Met de data van de hartslagmeter leer je je eigen paard dus een stuk beter kennen. Waar Van Reesema het meest van opkeek was het inzicht dat vooral jongere paarden het veel moeilijker vinden om te longeren dan om gereden te worden.“Ik verwachtte een hogere hartslag bij het dier als er een ruiter op zit, het paard draagt dan meer gewicht met zich mee.Maar in de meeste gevallen is de hartslag bij jonge paarden een stuk hoger wanneer ze alleen aan de longeerlijn lopen.”
PAARDENWELZIJN
Zitten er ook nadelen aan al het verzamelen van al die gegevens? Van Reesema: “Ik kan niks bedenken, hoe meer informatie we hebben over de paarden, hoe beter we ze kunnen helpen. Ik hoop dat steeds meer mensen deze data gaan verzamelen, want dan kunnen we nog betere conclusies gaan trekken. En daar heeft iedereen baat bij. Dan kunnen we betere profielen maken en kun je gebaseerd op de hartslag in vergelijking met een gemiddelde nóg beter zien of je paard fit is.” Iedereen in de paardensport ziet Van Reesema nu als de hartslagmevrouw, maar daar denkt ze zelf anders over: “Je hebt specialisten in dit vak die er veel meer van weten. Voor mij is paardenwelzijn het belangrijkste, daar doe ik het voor. Gelukkig zien we dat de meeste paarden het echt heel leuk vinden om te rijden. Dat enthousiasme is heel leuk om bij de paarden te zien én om terug te zien in de hartslag.”
LAURA GRAVES OVER HET GEBRUIK VAN DE HARTSLAGMETER
Met een bronzen medaille tijdens de Olympische Spelen in Rio de Janeiro en twee zilveren tijdens de FEI World Equestrian Games in 2018 behoort LauraGraves tot de wereldtop van dressuuramazones. Ook in Rotterdam kwamen Laura Graves en haar (oud)topper Verdades graag en met mooie overwinningen. Graves gebruikt de Hylofit sinds een jaar en gebruikt de gegevens om haar paarden nog gerichter te kunnen trainen in de voorbereidingen naar de Olympische Spelen van Tokio van2020. Graves: “De data van de hartslagmeter gebruik ik om met mijn paarden te communiceren. Ik ben altijd nieuwsgierig wat ze ons proberen te zeggen.Deze tool helpt ons om nog beter te begrijpen wat er in hen omgaat.” Graves gebruikt de hartslag meter bij haarachttienjarige toppaard Verdades, die een ademhalingsprobleem heeft. Begin januari kondigde Graves het pensioen aan van haar paard Verdades. Ook voor haar tienjarige Westfaalse ruin Fizau, met wie Graves aan de Grand Prix mee wil doen, geldt meten is weten. “Ik dacht dat dit paard heel veel moeite had met de trainingen, maar toen ik de metingen zag, bleek zijn hartslag superlaag te zijn.Hij was zich dus helemaal niet aan het inspannen. Door het aanpassen van zijn trainingsschema met een paar simpele oefeningen, zoals bijvoorbeeld eerst inspringen of hem te laten galopperen, konden we Fizau optimaal trainen.Een hartslag kan je echt veel vertellen over je paard. Voor professionals is het makkelijk te begrijpen waarom we gebruik maken van deze gegevens, we hebben een hoog doel voor ogen zoals de Olympische Spelen of een WK. Maar ook voor hobbyruiters denk ik dat het heel waardevol is om ook uit te kunnen gaan van feiten. Wie wil zijn paard nou niet beter leren kennen?”